Ik zie ‘m nog zo bij mijn oma in de keuken liggen. Een mandoline. Ik had als kind al interesse in koken en was dan ook vaak in de keuken te vinden. Zo ook bij mijn oma. En als het kon, dan mocht ik helpen. Op een krukje, met een veel te groot schort aan, bij het aanrecht. Een mandoline is dan ook geen vreemd iets voor mij, maar ik kan me voorstellen dat dat niet voor iedereen zo is. Wil je weten wat een mandoline precies is en hoe handig dit stukje gereedschap eigenlijk is, lees dan even verder!
Best verkochte mandoline
Bikolo® - Mandoline - Groentesnijder - Uiensnijder - Groentensnijder - Mandoline Keukensnijder - Multifunctionele Groentesnijder - Mandoline Groentesnijder + E-Book Kookboek
Wat is een mandoline?
Een mandoline is een langwerpige schaaf met een groot oppervlak en één of meerdere platte mesjes die recht of schuin geplaatst zijn. Het is een handig stukje keukengerei waarmee je in een rap tempo een ingrediënt dat ervoor geschikt is, kunt schaven. Het mooie aan dit apparaat is, dat alles wat je schaaft dezelfde dikte krijgt. Wil je bijvoorbeeld een aardappel in plakjes schaven, dan krijg je door het gebruik van de mandoline plakjes die allemaal dezelfde dikte hebben. Dit is prettig als je naderhand de aardappelschijfjes wilt koken of bakken: ze zullen tegelijk gaar zijn omdat alle plakjes dezelfde dikte hebben. Bij sommige mandolines kun je daarbij ook de snijdikte instellen, maar dat is niet bij elk apparaat zo. Het materiaal waaruit een mandoline bestaat verschilt nogal. Vroeger werden ze ook wel eens van hout gemaakt, tegenwoordig is het toch meer kunststof of RVS. Een stuk hygiënischer dus want schoonmaker is eenvoudiger. Simpele modellen bestaan uit één stuk, maar er zijn ook uitgebreidere versies waar verschillende extra onderdelen bijzitten. Een prettig opzetstuk is bijvoorbeeld een handbeschermer waarop je je groenten prikt, zodat je niet in je handen snijdt tijdens het schaven.
Hoe werkt een mandoline?
Het is echt heel belangrijk om veilig te werken als je met een mandoline aan de slag gaat. Zeker met kinderen is dat oppassen geblazen als er geen handbeschermer bij zit. Koppie erbij houden dus! Ben je een enthousiaste schaver dan kan hetgeen dat je schaaft wegschieten of sneller opraken dan je dacht, waardoor je in je vingers schaaft. De messen zijn vaak vlijmscherp dus in je hand schaven kan grote gevolgen hebben. Laten we er even vanuit gaan dat er een handbeschermer bij je mandoline zit, dan werkt deze als volgt: Je prikt een stuk groente, fruit, aardappel, of iets anders van etenswaar dat zich goed laat schaven, op de handbeschermer. Je begint helemaal bovenaan de mandoline en schaaft van je af, naar beneden over het mes of de messen. Het stuk dat je geschaafd hebt valt aan de onderkant van de mandoline op je werkblad.
Bij sommige mandolines is het mogelijk de snijdikte aan te passen. Dit kun je dan vaak doen door aan een wieltje aan de zijkant te draaien. Hoe kleiner de snijopening, hoe dunner de plakjes die je schaaft. Hoe groter de snijopening, hoe dikker de plakken. Ook is het vaak mogelijk om een ingrediënt Julienne te snijden. Dit betekent dat de mandoline er kleine reepjes van snijdt in plaats van plakjes.
Bekijk in het filmpje hieronder hoe een mandoline werkt:
Waarvoor gebruik je een mandoline?
Regelmatig wordt een mandoline ingezet als er veel van hetzelfde gesneden of geschaafd moet worden. Alle plakjes of reepjes worden dan even dik en worden tijdens het koken of bakken even snel gaar. Een repeterende beweging over het snijoppervlak zorgt ervoor dat je razendsnel kunt schaven, wat met de hand zeker niet lukt als je geen chef-kok bent. Men kiest vaak voor ingrediënten die zich goed laten schaven of snijden. Een blok kaas of zachte worst hoort daar in dit geval niet bij! Denk daarbij eerder aan (rauwe) wortel, radijs, aardappel, courgette, aubergine, een knolselderij of bijvoorbeeld appel. Plakjes worden vaak gesneden zodat ze daarna gekookt of gebakken kunnen worden en de Julienne techniek om bijvoorbeeld je groentesoep of salade te garneren met reepjes wortel.
Verschillende soorten mandolines
Zoals ik al schreef, werden de mandolines héél vroeger ook wel van hout gemaakt. Dit is natuurlijk niet heel hygiënisch en kunststof ik natuurlijk gemakkelijker schoon te maken. Sommige exemplaren kun je tot in detail uit elkaar halen om schoon te maken en simpelere modellen bestaan uit één stuk. Heb je een duurder model, dan krijg je er ook wel eens andere mesjes bij. Met een profieltje of gewoon ter vervanging als het oude bot is.
Japanse mandoline
Naast de gewone mandoline, bestaat er ook een Japanse mandoline, hierbij zijn de messen schuin geplaatst. Hierdoor krijg je plakjes met een andere vorm. Precies zoals de mesjes staan: schuin en dus schuine plakjes. Dit heeft voor veel koks de voorkeur omdat het meer als snijden werkt: een mes snijdt ook schuin door je aardappel heen en dus is de Japanse mandoline erg populair. De meeste mandolines zijn dan ook van het Japanse model: met schuine messen.
Er bestaan mandolines die voorzien zijn van een voetje, zodat je ‘m op je werkblad kunt zetten en er genoeg ruimte is om de geschaafde ingrediënten eronder te laten vallen. Andere modellen zijn zo gemaakt dat je ‘m kan laten rusten in een kom, zodat je ingrediënten daarin vallen.
Mijn mandoline
De mandoline van mijn oma is helaas niet meer te vinden, ik zal dus op zoek moeten gaan naar een eigen model. Ben jij ook op zoek naar een mandoline? Bekijk ze in het overzicht hieronder:
Wil je een reactie plaatsen? Dat kan hier!