Een snijplank is één van de dingen die in je keuken niet kunnen ontbreken; zonder snijplank geen gesneden groenten, fruit, vlees, vis en gevogelte. Zonder gesneden ingrediënten kan er niet worden gekookt, en dus: een snijplank is onmisbaar om te kunnen koken. Maar wat is een goede snijplank, en wat is er waar van de verhalen over het verbod op houten snijplanken? In dit artikel belichten we de verschillen tussen snijplanken en de verschillende materialen.
Best verkochte snijplank
Hendi Snijplank GN1/1 - 4,5x32,5x53 cm - Rubberwood
Gerelateerd: Snijplankensets – Joseph Joseph Snijplankensets – Snijplanken Overzicht – Houten snijplank schoonmaken
Snijplanken van hout
Al eeuwen lang worden snijplanken van hout gemaakt. Hout heeft als eigenschap dat het in elke maat gemaakt kan worden, het is sterk, kan nat worden, maakt je messen niet bot en het is niet erg als er microscopisch kleine deeltjes hout in je eten komen, door het snijden op de houten plank. Je ziet over de hele wereld snijplanken van hout, en toch is in een aantal landen besloten om ze in professionele omgevingen te verbieden. In de Hygiënecode HACCP staat geen letterlijk verbod verwoord. En dus mag men in de Horeca en andere professionele productieprocessen houten snijplanken gewoon blijven gebruiken (bron: Wikipedia). Uit onderzoeken dat just de natuurlijke antibacteriële eigenschappen van hout ervoor kunnen zorgen dat houten snijplanken de voorkeur zouden moeten hebben boven andere materialen. Het is dan ook voor thuisgebruik zeker geen enkel probleem houten snijplanken te gebruiken, en dit wordt dan ook zeer veel gedaan. Populair zijn bamboe snijplanken, die door hun dichte structuur perfect zijn om op te snijden (bamboe is geen houtsoort maar een grassoort, toch wordt het door velen als houtsoort beschouwd en daarom noemen we het hier). Voornamelijk voor het snijden van niet-natte etenswaren, zoals brood, cake en koek heeft een houten snijplank de voorkeur. Bij versgebakken brood is een houten sijplank met groeven ideaal: er is geen condensvorming onder het brood omdat er lucht bij komt, dus geen nat brood maar een knapperige korst. De kruimels kunnen onder de plank worden opgevangen, en worden hergebruikt bij andere gerechten.
Hieronder enkele houten (en bamboe) snijplanken:
Een ruimer overzicht van houten snijplanken vind je hier>>
Snijplank hout of kunststof
De keuze voor een snijplank van hout of kunststof hangt af van of je van mening bent dat kunststof betere amti-bacteriële eigenschappen heeft dan hout. Voor thuis staat je keuze vrij, en kan je doen wat jij het prettigst vindt: hout of kunststof. Ook kan het zijn dat je van een bepaalde kleur houdt, dat je graag producten van een bepaald merk gebruikt of dat je gewoon geen mening hebt over dit soort dingen en gewoon op zoek bent naar een leuke snijplank.
In professionele keukens werkt men tegenwoordig vaak met kunststof snijplanken met kleurcodes:
- Rood voor rauw vlees
- Blauw voor vis, schaal- en schelpdieren
- Groen voor groenten en fruit
- Geel voor gevogelte
- Bruin voor gebraden vlees en worst
- Wit voor kaas en brood
De bedoeling van dit systeem is om kruisbesmetting en -verontreiniging te voorkomen doordat men voor elk soort voedsel een andere kleur snijplank gebruikt. Als je dus thuis aan de HACCP-regels wilt voldoen zal je zes verschillende kleuren kunststof snijplanken moeten kopen.
Maar ook als je voor thuis een houten snijplank wilt gebruiken zal je meerdere snijplanken moeten gebruiken, zeker voor vis en gevogelte is het aan te raden een ‘eigen’ snijplank te gebruiken.
Snijplank hout of plastic
De keuze voor een snijplank van hout of plastic is een kwestie van voorkeur, en omdat voor beide materialen wat te zeggen is – is er geen ‘beste keuze’ tussen hout of plastic snijplanken.
Hieronder voor hout en plastic snijplanken de voor- en nadelen:
Hout | Plastic | |
| HACCP | Ja | Ja |
| Vaatwasser | Nee | Ja |
| Verkleurt | Bijna niet | Nee |
| Maakt messen bot | Nee | Nee |
| Authentiek gevoel | Ja | Nee |
De keuze tussen een snijplank van hout of plastic hangt dus van je persoonlijke voorkeur af, en gemak kan een rol spelen: als je je plank liever in de vaatwasser reinigt kies dan altijd voor plastic, want houten snijplanken kunnen meestal niet in de vaatwasser.
Hout en kunststof
Ik zelf vind het prettig beiden te hebben: zowel een kunststof snijplank als een houten snijplank. Ik gebruik de kunststof snijplank voor kip en vis, deze snijplank kan in de vaatwasser waar hij goed wordt gereinigd. Ik gebruik de houten snijplank voor het snijden van brood, cake, taart en andere ‘droge’ ingrediënten. Als laatste gebruik ik een grote kunststof snijplank voor groente en fruit, maar net zo lief zou ik hiervoor een houten snijplank gebruiken als ik deze had.
Kies je voor een houten snijplank? Kijk dan eens naar dit overzicht van houten snijplanken. Kies je voor een kunststof snijplank, kijk dan eens naar dit artikel over snijplankensets of deze sets Joseph Joseph snijplanken, voor als je met kleurcodes wilt werken.
Snijplank bamboe of hout
Bamboe heeft een grote dichtheid en is daarom als materiaal voor een snijplank zeer geschikt, maar ook beukenhout en rubberboomhout zijn prima houtsoorten voor snijplanken. Bamboe is een grassoort en geen hout, wat als voordeel heeft dat het nauwelijks vocht opneemt dus is er minder snel sprake van scheuren of kromtrekken, en ook heeft dit een antibacteriëele functie. Doordat bamboe weinig vocht opneemt zal het ook minder snel verkleuren: je kunt er gerust rode bietjes of paprika op snijden zonder dat de snijplank rood kleurt. Bamboe zorgt er ook niet voor dat messen bot worden, net als de meeste houtsoorten die gebruikt worden voor snijplanken.
Snijplank hout groot
Als je een houten snijplank wilt kopen kies dan een grote houten plank, zodat je genoeg ruimte hebt om te snijden en ingrediënten aan de kant te schuiven. Het werkt niet prettig als je telkens je plakjes courgette aan de kant moet leggen omdat je anders niet verder kunt snijden. Een grote houten snijplank is je beste vriend. Voor kaas, worst en ander eten dat je op de snijplank wilt opdienen kan je een ronde houten snijplank gebruiken. Ook werkt dit prima voor bijvoorbeeld pizza.
Hieronder enkele houten (en bamboe) snijplanken:
Een ruimer overzicht van houten snijplanken vind je hier>>
Glazen snijplanken?
Gebruik nooit een glazen snijplank, ook geen RVS of ander metaal. Elk materiaal dat harder is dan je mes zorgt onherroepelijk voor botte messen. Het ziet er misschien wel heel leuk uit maar kies alsjeblieft voor een kunststof of houten snijplank, want je krijgt spijt van iets anders.
Het klopt absoluut niet dat vanwege HACCP-normen het gebruik van houtenplanken verboden is, of zelfs afgeraden wordt. Gedurende een korte periode einde jaren tachtig was dat het geval, maar dat is allang achterhaald.