Een vriendin op bezoek, en ze blijft spontaan eten want ze heeft ’s avonds een afspraak in de stad – maar knoflook is geen probleem: “als ‘ie me daarom niet leuk vindt dan wordt ’t toch niks”. En zo is het.
Ik word altijd een beetje zenuwachtig van spontaan-blijven-eten-bezoek maar gelukkig was het een weekend waarin we al veel gekookt hadden dus van alles op tafel en een beetje van dit en van dat. En terwijl wij in de keuken stonden bekijkt het bezoek ons: “Kan ik help… hebben jullie een vijzel?!”
Direct naar: Vijzel kopen – Waar moet je op letten?
Verbazing over een Vijzel
Terwijl ik knoflook, koriander, olijfolie, zout en peperkorrels in de vijzel kieperde keek het bezoek verbaasd toe: een vijzel, die had ze altijd al eens willen hebben. De sarcasme-radar altijd aan hebbend lachte ik een beetje en ging met de vijzel aan de slag. Maar omdat ze toch in de deuropening stond te wachten dacht ik: dat kan zij mooi doen en ik gaf haar de vijzel. “Doe jij dit maar, dan snijd ik de pompoen, dan kan het daarna in de oven.” Vlijtig ging ze aan de slag, helemaal in haar element want vijzelen had ze al lang niet gedaan – ze had niet eens een vijzel.
Marmeren vijzel
Wij hadden een marmeren vijzel, jaren geleden gekregen, mooi ding maar ik vond ‘em niet zo handig: hij was wel zwaar maar niet zo zwaar dat ‘ie gemakkelijk op z’n plek blijft staan, wel diep maar niet diep genoeg om eenvoudig guacamole te maken van twee avocado’s, wel rum aan de binnenzijde maar niet ruw genoeg om met een paar bewegingen de ingrediënten te vermalen – te vijzelen. Maar onze gast ging er braaf mee aan de slag en in de tijd dat ze de ingrediënten tot een brokkelig – maar sneuïg – geheel vijzelde sneed ik de flespompoen in nette blokjes.
De blokjes pompoen op de bakplaat, kruidenmengsel er overheen en dan in de oven. Wil je die vijzel hebben? Dan was ik ‘em even af, kan je ‘em zo meenemen.
Nieuwe vijzel
Ja, dat wilde ze wel, de vijzel meenemen! Er is wel wat uitleg nodig als je het laat maakt ’s avonds en je hebt een marmeren vijzel met stamper (van een paar kilo) bij je, maar dat had ze er wel voor over. Na het eten en een vijzel rijker ging ze naar haar afspraak toe (die overigens weinig opleverde, of het met de knoflook te maken had vertelt het verhaal niet, helaas). En ik had geen vijzel meer. Misschien wel goed want ik wilde een nieuwe vijzel – een granieten dit keer, dus op zoek naar een vijzel van graniet.
Vijzel graniet
Vijzels met een gladde binnenkant (of licht ruw) werken goed met verse ‘natte’ ingrediënten, zoals knoflook, olie en verse bladeren. Als je echter gedroogde kruiden, zaden of noten wilt vijzelen dan schuiven die in een gladde vijzel gewoon langs de rand. Je hebt een vijzel met ruwe binnenkant nodig om deze droge ingrediënten te vermalen, en graniet is een prima materiaal hiervoor. Ongepolijst graniet is ruw, wat zorgt voor veel wrijving en dus gemakkelijk vermalen, maar graniet is ook zwaar waardoor een granieten vijzel prettig werkt (hij staat stevig), en graniet neemt weinig smaak op waardoor je vijzel niet de smaak van je vorige keer vijzelen geeft aan je ingrediënten. En in een ruwe vijzel kan je ook natte ingrediënten vijzelen, geen enkel probleem. Daarom dus een granieten vijzel.
Inmiddels heb ik er een gekocht en het verschil tussen de gladde marmeren vijzel en de ruwe granieten vijzel is groot: het vijzelen gaat een stuk sneller en prettiger in de granieten vijzel; een guacamole is zo gemaakt zonder dat ik de avocado eerst 15 rondjes heb zien maken in de vijzelkom, het is nu vrijwel direct een mooie puree, maar je merkt het verschil vooral met droge ingrediënten zoals komijnzaad, korianderzaad en bijvoorbeeld chilipepertjes, die maken geen schijn van kans meer en zijn vermalen tot poeder voordat je het weet.
Mijn granieten vijzel weegt 3,4 kg. en heeft een diameter van 11 centimeter (binnenkant), 13 centimeter met de randen meegeteld. Het vermalen van 2 theelepels komijnzaad en 2 theelepels korianderzaad duurt 20 ‘rondjes’ (grof) of 40 ‘rondjes’ (fijn), een heel verschil met de gladde marmeren vijzel, waarbij ik altijd eerst moest stampen en dan hard met de stamper de ingrediënten fijndrukken tegen de zijkant, of heeeel veel rondjes vijzelen voordat alles goed vermalen was.
Voor mij enkel nog de granieten vijzel dus, voor de prijs hoef je het niet te laten. Enige minpuntje? Ik had toch een grotere vijzel moeten kopen, of gewoon niet alles in één keer willen vijzelen natuurlijk, want ik doe er nog wel eens te veel in en dan stroomt ‘ie over…
Een overzicht van granieten vijzels vind je hieronder:
Wil je een reactie plaatsen? Dat kan hier!