Koken op inductie is zuinig, hygiënisch, snel en veilig, het is de meest veilige manier van koken (ook al zijn er vele vooroordelen over inductiekoken). Ook zijn er heel veel pannen geschikt voor inductie koken en zijn er inductiekookplaten te koop in vele soorten, maten en prijsklassen. Maar waarom werkt de ene pan wél op inductie en de andere niet? Van welk materiaal moet een pan gemaakt zijn om te werken op inductie, en waarom?
Inductie pannen – Welke pannen materialen werken op inductie?
Om een pan te laten werken op inductie moet de bodem van de pan ferromagnetisch zijn. Een pan met een ferromagnetische bodem is een pan die geschikt is voor koken op inductie; hij bundelt het magneetveld dat de inductiekookplaat creëert, waardoor er meer wervelstromen in de pan gaan lopen. Doordat de richting van het magnetisch veld zeer snel wisselt (dit doet de inductiekookplaat) ontstaat er wrijving, wrijving zorgt voor warmte in de bodem van de pan. En warmte is wat we nodig hebben om te kunnen koken.
Een pan met een niet-ferromagnetische bodem is geen goede pan voor koken op inductie: In een niet-magenetische panbodem zullen de wervelstromen een tegengesteld veld opwekken, waardoor het oorspronkelijk magneetveld wordt weggedrukt en er geen warmte in de bodem van de pan kan ontstaan. Er wordt dan niet genoeg energie opgenomen, de inductiekookplaat meet dit en slaat dan af uit veiligheid.
We moeten dus op zoek naar pannen gemaakt van materiaal dat ferromagnetisch is, of pannen die genoeg ferromagnetisch materiaal bevatten om het magneetveld van de inductiekookplaat te bundelen. Een combinatie (‘legering’) van materialen is natuurlijk ook goed, zolang er maar genoeg ferromagnetisch materiaal in de sandwich of tri-ply bodem is verwerkt.
Welke materialen zijn ferromagnetisch?
- IJzer met scheikundige benaming Fe wat komt van ferrum, een duidelijk goed ferromagnetisch materiaal.
- Nikkel heeft de scheikundige benaming Ni en wordt veel gebruikt in batterijen, munten en roestvast staal (RVS, Inox of Roestvast staal).
Welke materialen zijn niet ferromagnetisch?
- Aluminium, een materiaal waar veel pannen van werden gemaakt, is niet ferromagnetisch en dus niet geschikt voor het koken op inductie (al zou en in theorie wel kunnen werken als inductiekookplaten daarvoor zouden worden aangepast).
- Ook Teflon is niet ferromagnetisch, een aluminium pan met teflon anti-aanbaklaag werkt dus niet op een inductiekookplaat (tenzij een legering van staal of nikkel in de bodem is gebruikt).
- Koper is ook een non-ferrometaal en daardoor ook niet geschikt als materiaal voor inductiepannnen, tenzij het in combinatie met ferrometalen wordt gebruikt in een tri-ply pan bijvoorbeeld. Koper heeft zeer goede warmtegeleidende eigenschappen dus voor warmteverdeling is het wel zeer geschikt in de bodem van de pan.
- RVS/INOX (RoestVastStaal) bevat ferromagnetische metalen zoals nikkel, echter zorgen de andere metalen in de RVS legering ervoor dat Nikkel hier niet ferromagnetisch is: de verschillende atomen met magnetische eigenschappen neutraliseren elkaars eigenschappen. RVS is dus geen ferromagnetisch materiaal (maar de meeste RVS pannen worden uitgerust met een plaat gietijzer zodat ze wel werken op inductie).
Welke materialen in pannen werken het beste op inductie?
- IJzer en nikkel zijn beiden ferromagnetisch en die willen we dus in de bodem van onze inductie pannen.Bij ijzer denken we natuurlijk aan gietijzer, gietijzer bevat onder andere ijzer, koolstof en silicium. Gietijzeren pannen zijn zeer geschikt voor koken op inductie, denk bijvoorbeeld aan een gietijzeren braadpan of grillpan of koekenpan.
- Plaatstaal heeft als hoofdbestanddelen ijzer en koolstof en is dus ook ferromagnetisch en zeer geschikt als materiaal voor pannen voor inductiekoken. Bij stalen pannen denken we aan koekenpannen.
Combineren
Een pan moet dus een hoeveelheid ferromagnetisch materiaal bevatten om warm te worden op inductie, maar mag uiteraard ook een coating van een niet-ferromagnetisch materiaal hebben, zoals RVS of aluminium. Deze coating zorgt ervoor dat een pan niet gaat roesten (RVS) en dat warmte snel en egaal over de pan wordt verdeeld (aluminium).
Pannensets voor inductie
We kiezen hier voor pannen van goede kwaliteit met een sandwich-bodem; een bodem opgebouwd uit meerdere lagen metaal, waaronder magnetiseerbaar metaal. Dit zorgt voor efficiënte warmte-opwekking en snelle en gelijkmatige warmteverdeling. Bekijk hier de top 4 pannensets voor inductie koken>>
Koekenpannen voor inductie
Bij koekenpannen voor inductie kijken we naar de materialen van de hele pan. Plaatstaal en gietijzer zijn favoriet omdat deze materialen van zichzelf zeer goed werken op inductie. Maar ook koekenpannen met een speciaal voor inductie geoptimaliseerde bodem werken goed, en zijn vaak voorzien van een anti-aanbaklaag, wat erg handig is bij het bakken van pannenkoeken en eieren, bijvoorbeeld. Bekijk hier de 5 beste koekenpannen voor inductie>>
Braadpannen voor inductie
Bij braadpannen voor inductie kijken we naar het materiaal dat zowel geschikt is voor gebruik op inductie als het materiaal dat zich goed leent voor braden: langzaam op gelijkmatige temperatuur garen. Gietijzer en staal zijn de meest voor de hand liggende keuzes, maar er zijn alternatieven. Bekijk hier de top 4 braadpannen voor inductie>>
Grillpannen voor inductie – Bij grillpannen voor inductie kijken we eigenlijk alleen naar gietijzeren grillpannen, omdat gietijzer zowel voor grillen als voor inductie de beste eigenschappen heeft. Gietijzer is zeer goed magnetiseerbaar, kan tot zeer hoge temperaturen worden verhit en houdt warmte goed vast; allemaal eigenschappen die we bij grillen en bij inductiekoken goed kunnen gebruiken. Bekijk hier de beste grillpannen voor inductie>>
Wokpannen voor inductie
Bij wokpannen voor inductie hebben we twee keuzes: wokpannen van gietijzer en wokpannen van staal. Beide materialen werken uitstekend op inductie, maar hebben specifieke eigenschappen. Gietijzer is zwaar en houdt temperatuur lang vast, staal is lichter en warmt zeer snel op. Bekijk hier de beste Stalen wokpannen voor inductie of hier de beste Gietijzeren wokpannen voor inductie.
Braadsledes voor inductie
Bij braadsledes voor inductie kijken we naar het materiaal van de braadslede maar ook naar de afmetingen, vorm en accessoires zoals braadrek en deksel. Heeft je indutiekookplaat een braadzone, combizone of flexzone? Dan is een braadslee heel erg gemakkelijk in gebruik op de kookplaat. Na het aanbraden schuif je hem zo de oven in. Bekijk hier de braadsledes geschikt voor inductie>>
Inductie kookplaten
- Ben je geïnteresseerd in inductiekookplaten zonder krachtstroom (1 of 2 fasen)? Lees dan hier verder>>
- Op zoek naar een inductiekookplaat voor 1-fase aansluiting? Lees dan hier verder>>
- Wil je meer lezen over inductiekoken, inductiekookplaten en de verschillende functies? Lees dan hier verder>>
- Ben je op zoek naar een losstaande 4-pits inductiekookplaat? Lees dan hier verder>>
- Ben je op zoek naar informatie over alle losstaande inductiekookplaten? Lees dan hier verder>>
- Wil je meer weten over het gebruik van pannen op inductie? Lees dan hier verder>>
- Ben je benieuwd naar de misverstanden die bestaan over inductiekoken? Lees dan hier verder>>
Reageren op bovenstaand artikel over Inductie pannen – Welke pannen materialen werken op inductie? of een opmerking plaatsen? Dat kan door een reactie achter te laten onderaan de pagina. Wil je andere weetjes bekijken? Dat kan op deze pagina.
Hallo, ik wil graag weten, als ik een pan van staal gebruik of een keramische pan om pannenkoeken te bakken. Worden de pannen dan niet te heet en branden ze in de glasplaat of slaat de inductie dan niet af?
Dat is mij een paar keer gebeurt met een pan met rode punt.
Hoi Petra,
Voor zover ik weet slaat een inductieplaat alleen uit ter beveiliging als er te veel energie wordt gebruikt of als de plaat detecteert dat er een voorwerp op ligt dat geen pan is (zoals een vork bijvoorbeeld).
Pas als de plaat echt heel warm wordt dan zal hij uit veiligheid afslaan, dit zou niet moeten kunnen gebeuren bij het bakken van pannekoeken.
Op inductie moet je juist een stalen pan gebruiken, of een pan waar staal inzit, want anders werkt inductie niet (aluminium is een materiaal dat niet magnetiseerbaar is, dus zal niet werken op inductie). De meeste keramische pannen die ik ken zijn metalen pannen met een keramische laag, deze pannen zijn meestal gedeeltelijk gemaakt van aluminium met daarin metaal verwerkt zodat hij warmte beter geleidt en werkt op inductie.
Wat je bedoelt met “een pan met rode punt” weet ik niet helaas.
Als je denkt dat je kookplaat zich vreemd gedraagt (als hij uitslaat als je pannekoeken aan het bakken bent) dan kan je het beste contact opnemen met de fabrikant van de kookplaat of met de installateur van de plaat, zij zouden je kunnen/moeten helpen het probleem op te lossen.
Succes!
Een handige manier om erachter te komen of een pan zal werken op een inductiekookplaat:
Als een magneet er aan blijft hangen werkt de pan op inductie.
Erg handig om te zien of die enorme soepketel die je van moeder hebt geërfd op je inductie kan.
Mij is verteld dat je de pannen die je gebruikt op gas niet meer op inductie kan gebruiken, ik heb namelijk gas en inductie dus zou ik 2 aparte pannensets moeten hebben daar schrok ik nogal van, kan u mij vertellen of dat waar is.
Vriendelijke groet, Marja
Hoi Marja,
Dit is absoluut NIET waar. Pannen op gas en daarna op een keramische kookplaat zullen minder goed/efficient werken, maar bij inductie speelt dit probleem niet. Lees anders eens verder over de vaak gehoorde misverstanden over koken op inductie.
Hallo,
Ik heb Solingen 18-10 pannen. Dit was een zeer dure set en destijds aangeschaft voor koken op gas. Nu moeten wij over naar inductie en mijn vraag is. Zijn 18-10 pannen geschikt voor inductie?
Bij voorbaat mijn dank,
Linda
Hoi Linda,
Als op (onderop) je pannen “Solingen 18-10” staat dan betekent dit dat de pannen gemaakt zijn in Solingen (Duitsland) en dat ze gemaakt zijn van Roestvast staal (RVS), RVS is een legering van ijzer, chroom, nikkel en koolstof (zie ook wikipedia). De aanduidingg 18-10 betekent dat het materiaal Edelstaal betreft, een hoogwaardige variant van RVS, met een verhouding van 18% chroom en 10% nikkel (zie ook hiervoor Wikipedia).
Wil je pannen op inductie kunnen gebruiken dan moeten ze genoeg ferromagnetisch materiaal bevatten, zoals ijzer en nikkel. We hebben net vastgesteld dat jouw pannen 10% nikkel bevatten en een hoeveelhijd ijzer (want dit zijn onderdelen van een RVS legering). We kunnen dan ook concluderen dat jouw pannen geschikt zijn voor inductiekoken.
Maar om nog wat meer zekerheid te hebben kan je simpelweg een magneetje tegen de bodem van je pannen houden: blijft de magneet plakken? Dan is je pan geschikt voor inductie.
En uiteindelijk kan je natuurlijk ook gewoon je pan op de inductiekookplaat zetten en er water in doen, dan de plaat aanzetten en kijken of het werkt: wordt je pan warm? Dan werkt hij op inductie.
Samenvattend: ik denk dat jouw pannen geschikt zijn voor inductie, maar om het zeker te weten kan je even testen met een magneet of de inductieplaat zelf.
Veel succes!
Allereerst bedankt voor de informatie. Echter merk ik dat dit artikel nogal moeilijk leest, omdat veel zinnen er dubbel of zelfs vaker instaan. Dit kan naar mijn mening effectiever en bondiger. Bijvoorbeeld onder het kopje:
“MATERIAAL DAT WERKT OP EEN INDUCTIEKOOKPLAAT”
Dank voor je bericht, FJ.
Ik heb de tekst nog eens volledig doorgelezen maar weinig aanpassingen gedaan. Ik ben het met je eens dat het bondiger kan, maar bondig is in mijn tak van sport meestal niet de beste manier. De materie (inductie/inductiekoken) is niet zo eenvoudig en bondige uitleg levert vaak meer vragen op dan antwoorden (heb ik ervaren in de afgelopen 7 jaar dat ik dit blog beheer), vandaar de herhaling die in de tekst ontstaat, dit de gemiddelde lezer niet te verliezen in de uitleg.
Ik begrijp dat het voor sommigen niet bondig genoeg is, ik moet echter rekening houden met het merendeel van de lezers.
Ik heb nameti koekepannen deze zijn volgens de test met een magneet geschikt voor inductie alleen onder in het midden van de pan is een rondje als inzet van ongeveer een munt van 2 euro die niet magnetisch is. Kan mijn kookplaat daardoor een kortsluiting hebben gemaakt
Het lijkt mij hoogst onwaarschijnlijk dat een inductiekookplaat kortsluiting maakt omdat een gedeelte van de bodem van een pan niet magnetiseerbaar is. Veruit de meeste kookpannen zijn slechts gedeeltelijk magnetiseerbaar, (uitzonderingen zijn gietijzeren pannen en plaatstalen pannen), en technisch gezien is het ook niet logisch dat dit tot kortsluiting zou kunnen leiden.
Mijn pannen zijn wel machnetisch maar niet helemaal vlak meer is dit een probleem.
Nee hoor, dat is geen probleem. Magnetisme werkt ook op niet-vlakke oppervlakken, dus ook op niet-vlakke panbodems. Het niet vlak zijn van de panbodem heeft op magnetisme of inductiekoken dus geen invloed. Mensen halen vaak de werking van een keramische kookplaat en een inductie-kookplaat door elkaar, bij een keramische kookplaat is een vlakke panbodem essentieel, bij inductiekoken is het veel minder relevant.
VAN WELK RVS ZIJN DE INDUCTIPANNEN GEMAAKT RVS 304 OF316
“De inductiepannen” is een zeer breed begrip, ik kan daar geen antwoord op geven.
Beide typen zijn ongeschikt om direct met inductie te verwarmen. Je hebt een ferritisch type RVS nodig.
Hallo. Ik heb een set kookpotten cadeau gekregen van BerlingerHaus. Er staat op dat ze op inductie werken maar het gaat merkelijk veel trager dan dat ik mijn Inox kookpotten gebruik. Hoe zou dat kunnen komen?
Hallo Agnes,
Het zou kunnen komen doordat de fabrikant van de nieuwe potten maar een kleine hoeveelheid magnetiseerbaar metaal in de bodems van de potten heeft verwerkt. Inductiekoken werkt met magnetisme, een magnetisch veld sluit door de aanwezigheid van magnetiseerbaar metaal. Hoe meer magnetiseerbaar metaal in het magnetisch veld (dat door de spoelen in de kookplaat wordt opgewekt) aanwezig is, hoe beter de kookplaat zijn energie kwijt kan.
Deze energie vertaalt zich naar warmte in de bodem van de potten.
Dus weinig magnetiseerbaar metaal betekent weinig warmte in de potten.
Helaas zijn fabrikanten niet verplicht te vermelden hoeveel magnetiseerbaar metaal zij hebben verwerkt in de potten, dus weet je als consument feitelijk niet precies wat je koopt (of cadeau krijgt). Je kunt aan het gewicht van de potten vaak wel afleiden of er veel of weinig magnetiseerbaar metaal is gebruikt, immers: gietijzer en plaatstaal (magnetiseerbaar metaal) is zwaarder dan aluminium/Inox (RVS), dus zwaarder is vaak beter, maar het blijft een gok.
De wat meer gerenommeerde merken scoren vaak beter op dit gebied: denk aan Demeyere, BK, De Buyer, Lagostina, Fissler, Le Creuset, Scanpan, Silit, WMF (in willekeurige volgorde).
Maar ook bij die merken bestaan er goedkopere modellen/productlijnen die gewoon niet zo goed presteren op inductie (het prijsverschil moet ergens vandaan komen – en dan maar liever waar de consument het niet kan vinden in eerste instantie…)